Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không? Chữa thế nào?

Bất kỳ bệnh nhân nào khi được chẩn đoán bị ung thư đại tràng đều rất lo lắng và có chung thắc mắc: Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không? Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt sẽ giúp bạn tìm được câu trả lời chính xác cho thắc mắc này qua bài viết dưới đây. Hãy cùng theo dõi nhé!

1. Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không?

Theo GLOBOCAN 2020 tại Việt Nam, ung thư đại tràng đứng thứ 6 về số người mắc với 6.448 ca, trong đó có 3.445 ca tử vong. Bên cạnh đó, số người có thời gian sống trên 5 năm khá cao, đạt đến 14.292 người, chiếm 14,68%.

Ung thư đại tràng CÓ thể chữa khỏi nếu được điều trị kịp thời và đúng cách. Theo thống kê của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tiên lượng sống sau 5 năm của bệnh nhân ung thư đại tràng được thể hiện qua bảng sau.

Giai đoạn	Tỷ lệ sống sau 5 năm
Giai đoạn 1: Ung thư đại tràng giai đoạn khu trú	Khoảng 91%
Giai đoạn 2 và 3: Ung thư đại tràng di căn các mô xung quanh và hạch bạch huyết trong khu vực	Khoảng 72%
Giai đoạn 4: Ung thư đại tràng di căn đến các cơ quan xa của cơ thể	Khoảng 14%

Lưu ý: Số liệu này chỉ là tương đối, dựa trên thời điểm thống kê của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ. Nếu muốn biết thông tin chính xác hơn, bạn cần đi khám chữa ở Bệnh viện để biết tình trạng bệnh của mình và tuân theo phác đồ điều trị do bác sĩ chỉ định. 

Khả năng chữa khỏi ung thư đại tràng dựa trên từng giai đoạn của bệnh:

• Ung thư đại tràng giai đoạn 1: Đây là giai đoạn sớm nhất của ung thư đại tràng, khi đó ung thư vẫn chỉ giới hạn trong đại tràng. Dấu hiệu ung thư đại tràng ở giai đoạn này rất ít và mờ nhạt, do các tổn thương lúc này ảnh hưởng không nhiều tới đại tràng. Tỷ lệ chữa khỏi tại giai đoạn 1 rất cao, gần 91%.
• Ung thư đại tràng giai đoạn 2: Trong giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu lan ra ngoài đại tràng và di căn tới các nhu mô khác trong đại tràng. Lúc này, các tế bào ung thư bắt đầu phát triển mạnh, nên triệu chứng cũng rõ rệt hơn giai đoạn đầu tiên. Tỷ lệ chữa khỏi ở giai đoạn này là khoảng khoảng 72%.
• Ung thư đại tràng giai đoạn 3: Tại giai đoạn này, các tế bào ung thư bắt đầu di chuyển đến các hạch bạch huyết xung quanh. Dấu hiệu ung thư đại tràng ở giai đoạn 3 thường khá rõ rệt. Tỷ lệ bệnh nhân sống sót sau 5 năm của giai đoạn 3 rơi vào khoảng 72%.
• Ung thư đại tràng giai đoạn 4: Đây là giai đoạn cuối cùng của ung thư đại tràng, các tế bào ung thư xâm lấn đến các cơ quan khác xa hơn của cơ thể, di căn đến các hạch bạch huyết còn lại. Dấu hiệu ung thư đại tràng giai đoạn 4 biểu hiện rõ ràng hơn giai đoạn 3, kết hợp thêm tổn thương cơ quan di căn. Tỷ lệ sống sau 5 năm tại giai đoạn này khá thấp, khoảng 14%.

Ngoài ra, tiên lượng sống của bệnh nhân còn phụ thuộc vào các yếu tố sau:

• Dựa vào tình trạng bệnh: Không phải ngẫu nhiên bệnh ung thư đại tràng được chia ra làm 4 giai đoạn. Càng về sau, các giai đoạn có mức độ nghiêm trọng tăng dần. Các tế bào ung thư đại tràng lây lan xâm lấn tới các cơ quan, tổ chức xung quanh càng nhiều, càng xa thì điều trị bệnh trở nên càng khó khăn. Các biểu hiện ở giai đoạn sau càng nặng nề, cần tác động các phương pháp mạnh và thời gian điều trị tăng dần. Do đó tiên lượng càng về sau càng xấu và thời gian sống của bệnh nhân cũng không khả quan như ở giai đoạn đầu.
• Dựa vào mức độ biệt hóa của tế bào: Trong bệnh ung thư đại tràng, các tế bào vùng đại tràng bị thay đổi cấu trúc, chức năng,… Một tế bào bình thường có mức độ biệt hóa tốt sẽ có sự sửa chữa mô và thay thế tế bào. Tuy nhiên các tế bào ung thư bị thay đổi chức năng nên không thể thực hiện chức năng biệt hóa tốt như các tế bào bình thường khác. Do đó, tế bào biệt hóa kém có tiên lượng xấu hơn tế bào biệt hóa cao.
• Dựa vào độ tuổi mắc bệnh và thể trạng của bệnh nhân: Người càng lớn tuổi, sức khỏe yếu, có bệnh nền thì khả năng đáp ứng điều trị thấp hơn, đặc biệt nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn cuối.
• Các bệnh lý đi kèm: Những bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, phổi tắc nghẽn mạn tính,… khiến việc điều trị càng trở nên phức tạp hơn.
• Chế độ dinh dưỡng: Dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng với các bệnh nhân ung thư đại tràng. Một chế độ ăn đủ chất, bổ sung nhiều khoáng chất và vitamin, chất xơ, uống đủ nước và ăn các bữa theo thời gian khoa học rất có lợi cho nhóm người này. Ngược lại, việc ăn nhiều đồ cay nóng, đồ chế biến sẵn, uống nhiều bia rượu và nước có gas, thói quen ăn uống không đúng giờ, nhịn ăn hoặc ăn quá nhiều ảnh hưởng xấu đến các bệnh nhân ung thư đại tràng.
• Tâm lý và hợp tác điều trị của người bệnh: Với bất kỳ căn bệnh nào thì sự hợp tác, phối hợp của bệnh nhân với bác sĩ cũng như tâm lý thoải mái, tinh thần lạc quan, thái độ tuân thủ điều trị của người bệnh cũng góp phần tích cực đến sự điều trị bệnh.

2. Bệnh ung thư đại tràng chữa khỏi bằng cách nào?

Có rất nhiều phương pháp điều trị dành cho bệnh ung thư đại tràng. Nhưng ung thư đại tràng có chữa khỏi được không thì không ai chắc chắn. Ở từng giai đoạn, bệnh nhân sẽ được chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau phù hợp với giai đoạn đó. Dưới đây là phân tích chi tiết mỗi giai đoạn bệnh và biện pháp điều trị được lựa chọn:

2.1. Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn 1

Các tế bào ung thư ban đầu thường tồn tại trong 1 phần của polyp đại tràng hoặc niêm mạc đại tràng, bệnh nhân sẽ được tư vấn lựa chọn phương pháp xâm lấn tối thiểu, phẫu thuật cắt bỏ một phần đại tràng và các hạch bạch huyết gần đó.

• Phẫu thuật:
  • Cắt bỏ polyp trong quá trình thăm khám nội soi: Trong quá trình thăm khám nội soi và phát hiện ra tổ chức ung thư tồn tại dưới dạng kích thước nhỏ, khu trú toàn bộ trong 1 popyp đại tràng và ở giai đoạn đầu, bệnh nhân hoàn toàn có thể được bác sĩ tiến hành cắt bỏ luôn.
  • Nội soi cắt bỏ niêm mạc đại tràng: Nếu phát hiện các polyp lớn hơn, khó cắt bỏ luôn trong khi thăm khám, bác sĩ có thể làm thủ thuật cắt bỏ niêm mạc nội soi để cắt bỏ polyp và 1 phần niêm mạc đại tràng bằng công cụ chuyên dụng.
  • Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu (phẫu thuật nội soi): Phương pháp này được đưa ra khi không thể cắt bỏ polyp bằng đầu dò nội soi thông thường.

Trong quy trình này, các phẫu thuật viên sẽ thực hiện thông qua 3 vết rạch nhỏ (khoảng 1-2 cm) trên thành bụng của bệnh nhân, bơm khí CO2 cho căng bụng và đưa 3 trocar (dụng cụ đi qua thành bụng) có chứa camera kèm đèn để quan sát bên trong ổ bụng hiển thị lên màn hình video, kẹp, dao điện và ống hút,…nhằm thực hiện các thao tác.

Bằng các cách xâm lấn như trên, bác sĩ cũng có thể lấy mẫu từ các hạch bạch huyết ở khu vực ung thư, qua giải phẫu bệnh tìm ra loại tế bào này là gì và đóng góp vào quá trình chẩn đoán cũng như điều trị bệnh.

Ở giai đoạn này thì bệnh ung thư đại tràng có chữa được không? Đối với tất cả các loại ung thư nếu phát hiện ở nhưng giai đoạn sớm, đa phần có thể hoàn toàn chữa khỏi được.

2.2. Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn 2

Giai đoạn 2 bệnh vẫn ở mức nhẹ nên nếu phát hiện lúc này, ung thư mới chỉ xuất hiện ở các tổ chức lân cận chứ chưa lây lan sang hạch bạch huyết. Vì vậy việc điều trị vẫn chưa phức tạp và khả năng khỏi bệnh còn khá cao. Các bác sĩ thường lựa chọn các phương pháp điều trị sau:

• Phẫu thuật: Bao gồm phẫu thuật mở và phẫu thuật nội soi.
  • Phẫu thuật mở: Với đường rạch khoảng 10cm vùng bụng, qua đó đi vào bên trong bụng, bộc lộ và cắt bỏ vùng đại tràng ung thư kèm các hạch bạch huyết liên quan.

• • Phẫu thuật nội soi: Các phẫu thuật viên sẽ dùng 4 hoặc 5 đường rạch nhỏ trên thành bụng, đưa các trocar có chứa đèn camera nối hình ảnh lên màn hình, vùng dại tràng tổn thương sẽ được cắt bỏ kèm hệ thống mạch máu nuôi dưỡng cho vùng này và các hạch bạch huyết liên quan.

So với phẫu thuật mở, phẫu thuật nội soi có nhiều ưu điểm vượt trội như sau: Khả năng loại bỏ toàn tổn thương. Giảm biến chứng của mổ mở: Mất máu, nhiễm trùng, dính ruột,… Thời gian nằm viện ngắn, bệnh nhân nhanh khỏe lại, nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường.

• Hóa trị điều trị

Hóa trị là phương pháp điều trị vô cùng tốt, giúp nâng cao hiệu quả chữa trị cho người bệnh. Bác sĩ chỉ định hóa trị để làm giảm kích thước khối u trước khi phẫu thuật hoặc dùng sau cuộc mổ nhằm mục đích loại bỏ các tế bào ung thư chưa được cắt bỏ đi 1 cách triệt để.

• Xạ trị điều trị

Xạ trị được chỉ định làm biện pháp phối hợp điều trị đem lại hiệu quả cao trong chữa trị ung thư đại tràng giai đoạn 2. Bệnh nhân được xạ trị trước phẫu thuật nếu kích thước khối u quá lớn hoặc vị trí phẫu thuật khó tiếp cận, còn có thể tiêu diệt các tế bào ung thư còn xót lại để tránh tái phát sau phẫu thuật.

2.3. Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn 3

Ung thư đại tràng giai đoạn 3 là khi các hạch bạch huyết gần đại tràng bị tế bào ung thư lây lan đến. Tại giai đoạn này có rất nhiều biện pháp điều trị mức độ cao hơn, mục đích kìm hãm tối đa sự phát triển của bệnh:

• Phẫu thuật

• • Cắt bỏ một phần đại tràng: Phẫu thuật viên sẽ xác định và cắt bỏ phần đại tràng có chứa tổ chức ung thư sau đó khâu nối 2 phần lành còn lại với nhau. Nếu tổ chức ung thư có kích thước nhỏ, bác sĩ ưu tiên lựa chọn kỹ thuật mổ nội soi, tuy nhiên nếu mức độ lây lan quá lớn nên mổ mở để dễ dàng thực hiện.
  • Phẫu thuật làm Hậu môn nhân tạo (tạo đường cho chất thải ra khỏi cơ thể): Khi không thể khâu nối các phần lành của đại tràng. Phẫu thuật viên sẽ mở đường nối từ đoạn đại tràng lành ra trực tiếp thành bụng để chất thải theo nhu động ruột tự qua đây. Biện pháp này thường chỉ là tạm thời, đợi đại tràng lành sẽ tiến hành phục hồi thành bụng và hậu môn. Cũng có số ít trường hợp để hậu môn nhân tạo mãi mãi.
  • Cắt bỏ các hạch bạch huyết: Vì đã ở giai đoạn 3 nên việc cắt bỏ mạnh tay các hạch bạch huyết xung quanh khối u là hết sức cần thiết để loại bỏ triệt để các tổ chức có chứa tế bào ung thư.
• Hóa trị

Hóa trị là sử dụng thuốc để phá hủy gen trong các tế bào ung thư. Hóa trị đôi khi được sử dụng trước cuộc mổ nhằm thu nhỏ khối u nhưng đa số được chỉ định sau cuộc mổ nhằm tiêu diệt toàn bộ các tế bào ung thư còn sót lại mà các phương pháp khác chưa lấy đi được hết.

Ở các bệnh nhân có mức độ nhẹ, việc phối hợp hóa trị liều thấp và phẫu thuật có thể đem đến kết quả điều trị tốt mà giảm thiểu được tác dụng phụ của hóa trị đơn thuần mà hiệu quả thu được ở 2 cách này lại tương đương nhau.

• Xạ trị

Xạ trị là phương pháp sử dụng tia X (1 loại tia bước sóng thấp) năng lượng cao để tiêu diệt các tế bào ung thư. Vì ung thư đại tràng có xu hướng tái phát gần nơi bắt đầu nên ta có thể xác định vùng cơ thể nên chiếu xạ để đem lại hiệu quả điều trị tốt nhất.

Giống như hóa trị, xạ trị cũng có thể được sử dụng trước khi phẫu thuật để tạo thuận lợi cho cuộc mổ. Hoặc sau khi phẫu thuật để làm biến mất các tế bào ung thư còn sót lại. Hóa trị thường được thực hiện cùng lúc với xạ trị để tăng hiệu quả của xạ trị.

Xạ trị có nhiều ưu điểm trong điều trị ung thư đại tràng như nếu sử dụng trước cuộc mổ sẽ giảm tỷ lệ bệnh nhân bị tạo hậu môn nhân tạo vĩnh viễn, ít sẹo do phẫu thuật nên giảm nguy cơ dính ruột sau mổ, giảm khả năng tái phát.

2.4. Điều trị ung thư đại tràng giai đoạn cuối

Ung thư đại tràng phát hiện ở giai đoạn cuối đã có sự di căn sang các cơ quan cách xa đại tràng, việc điều trị tại thời điểm này đa số mang mục đích kìm hãm sự tăng sinh của các khối u, giảm những vấn đề có hại do khối u gây ra chứ không thể điều trị khỏi như các giai đoạn sớm.

Vậy đến giai đoạn này bệnh ung thư đại tràng có chữa được không? Đây là câu hỏi khó!

Việc điều trị ung thư đại tràng giai đoạn cuối mang mục đích giảm sự tăng sinh, lây lan của ung thư cũng như kéo dài tối đa thời gian sống cho người bệnh. Có nhiều phương pháp điều trị ung thư đại tràng giai đoạn cuối, tại thời điểm này thường không có 1 phương pháp nào được chỉ định đơn thuần, mà cần sự phối kết hợp:

• Phẫu thuật:

Tại giai đoạn này tế bào ung thư đã di căn đến nhiều cơ quan khiến việc phẫu thuật loại bỏ khối u trở nên khó khăn. Tuy nhiên càng nhiều khối u thì càng nhiều biến chứng như chảy máu, tắc ruột cho nên phẫu thuật vẫn hết sức cần thiết nhằm giải quyết các vấn đề này.

• Xạ trị: Chủ yếu nhằm hỗ trợ các phương pháp khác và giảm đau trong các trường hợp ung thư di căn xương.
• Hóa trị: Dùng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Có tác dụng phối hợp nhằm tăng hiệu quả loại bỏ ung thư, nếu khối u đã di căn đến các cơ quan khó phẫu thuật cắt bỏ thì hóa trị được ưu tiên nhằm giảm kích thước, kìm hãm sự tăng sinh của khối u.
• Điều trị bằng các thuốc kháng thể đơn dòng: Bevacizumab, cetuximab (trong trường hợp không có đột biến gen RAS, BRAF).
• Điều trị bằng các thuốc phân tử nhỏ: Regorafenib
• Điều trị bằng liệu pháp miễn dịch: Pembrolizumab (trong trường hợp có bộc lộ MSI cao)…

Tùy thuộc mức độ bệnh, nếu ung thư đại tràng di căn đến chỉ một cơ quan đơn độc thì việc điều trị cũng khả quan hơn. Thời gian sống của bệnh nhân cũng dài hơn,

Nếu bệnh ung thư đại tràng di căn đến càng ít các cơ quan thì tỷ lệ sống trên 5 năm của bệnh nhân cũng cao hơn, khoảng 14% theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ. Ngược lại, nếu bệnh phát hiện càng muộn và di căn càng nhiều, tỷ lệ sống sau 5 năm rất thấp – dưới 11%. Chính vì vậy, việc phát hiện và điều trị bệnh là rất quan trọng.

3. Dấu hiệu nhận biết ung thư đại tràng giai đoạn đầu

Ung thư đại tràng khó phát hiện ở giai đoạn đầu vì những triệu chứng tại giai đoạn này hết sức mờ nhạt, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lành tính khác. Người bệnh không nên chủ quan, nếu liên tục thấy bản thân có 1 hoặc vài triệu chứng dưới đây cần đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra.

• Triệu chứng cơ năng

• • Rối loạn đại tiện: Đại tràng có vai trò quan trọng trong việc đào thải của cơ thể. Bệnh nhân ung thư đại tràng thường hay rối loạn đại tiện, thường xuyên táo bón xen lẫn tiêu chảy. Thời gian và số lần đi ngoài cũng không đều như trước. Bệnh nhân sẽ thường xuyên cảm thấy mót rặn tuy nhiên đi ngoài không có gì hoặc đi ngoài xong vẫn cảm giác chưa hết phân do khối u chèn ép trong lòng ruột tạo cảm giác này.
  • Đi ngoài nhầy máu: Bệnh nhân ung thư đại tràng thường gặp triệu chứng đi ngoài có lẫn nhầy máu, xuất hiện máu đỏ tươi hoặc nhỏ giọt phủ lên phân. Tình trạng này diễn ra từng đợt hoặc kéo dài.
  • Thay đổi khuôn phân: Phân mỏng, hẹp so với bình thường. Nếu phân có khuôn mỏng dẹt thì cần nâng cao cảnh giác.
  • Đau vùng hạ vị: Người bị ung thư đại tràng thường bị đau vùng hạ vị. Đau vùng hạ vị là đau tập trung ở 1/3 bụng dưới. Nơi chứa các tạng của tiểu khung bao gồm: đại tràng sigma, trực tràng, bàng quang, hệ thống sinh dục. Cơn đau là biểu hiện của các kích thích xuất phát từ một trong các tạng tương ứng nêu trên. Các cơn đau nhói, quặn bụng, âm ỉ và liên tục xảy ra.

• Triệu chứng toàn thân

• • Thiếu máu: Người bị ung thư đại tràng thường bị thiếu máu, có biểu hiện như da xanh, niêm mạc nhợt. Xét nghiệm công thức máu thấy giảm hồng cầu, huyết sắc tố.
  • Suy nhược, sút cân nhanh: Người bệnh cảm thấy mệt mỏi nhưng khó tìm ra nguyên nhân. Tình trạng này thường xuất hiện kéo dài, có thể khiến người bệnh giảm từ 5 – 10 kg trong vòng 2 – 4 tháng.

Như vậy, qua những thông tin trên bạn đã biết “Bệnh ung thư đại tràng có chữa được không?”. Tuy ung thư đại tràng là một căn bệnh hết sức nguy hiểm nhưng ung thư đại tràng có chữa được nếu phát hiện và chữa trị bệnh kịp thời. Mỗi giai đoạn bệnh sẽ có những cách chữa trị khác nhau, vì vậy việc lựa chọn cơ sở y tế tin tưởng để tầm soát và gắn bó điều trị là việc vô cùng cần thiết.

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.