Chẩn đoán di căn hạch cổ của ung thư chưa rõ nguyên phát

Hàng ngày chúng ta thường gặp những bệnh nhân đến phòng khám vì triệu chứng bị một khối u hạch tại vùng cổ. Hỏi tiền sử bệnh và khám xét lâm sàng kết hợp với các xét nghiệm khác như chẩn đoán tế bào, xét nghiệm vi trùng, sinh thiết có thể cho ta những kết quả chẩn đoán tương đối chính xác.

Trước một bệnh nhân ở lứa tuổi trên 40, nghiện rượu và thuốc lá nặng, nếu xuất hiện hạch cổ, phải nghĩ nhiều đến hạch di căn của ung thư đường hô hấp – tiêu hóa trên. Tuy nhiên, có những trường hợp bệnh nhân đã khám xét rất kỹ càng đường hô hấp –  tiêu hóa trên những vẫn không phát hiện được u nguyên phát bởi vì tổn thương quá nhỏ, nấp dưới nếp niêm mạc là u dưới niêm.

Việc điều trị cho những bệnh nhân bị hạch di căn ung thư chưa rõ nguyên nhân có thể làm ổn định 5 năm cho ¼ trường hợp.

Các phương pháp chẩn đoán lâm sàng

Chẩn đoán phân biệt. Thông qua tiền sử bệnh và khám xét lâm sàng cần chẩn đoán phân biệt hạch với các u khác:

Khu vực dưới hàm: U tuyến dưới hàm

Khu vực sau hàm: U tuyến nước bọt

Khu vực máng cảnh: U nang hạch nhân, u thượng giáp trạng, điểm xơ vữa của động mạch cảnh ngoài, phình mạch, u thần kinh, ung thư hạch hệ thống lớp gian bao hay cơ. Vùng cảnh thấp: Hạch giáp trạng bên.

Vùng thượng đòn: U thần kinh của đám rối cánh tay, tuy rất hiếm những cũng cần chú ý: U nang biểu bì hay u nang nhầy cạnh xương móng, u nang giáp, thoát vị thanh quản, u giáp trạng, u mỡ và u bạch mạch.

Với các hạch lánh tính khác. Hạch viêm, hạch lao. Việc khám và mô tả hạch phải thật cẩn thận và chính xác qua đó dự đoán được nơi tổn thương.

Hạch gai hay hạch cánh cao sau: vòm.

Hạch máng cảnh cao: vòm, đáy lưỡi, hạch nhân, màn hầu.

Hạch mán cảnh giữa: Hạ họng- thanh quản trên thanh môn, ổ miệng.

Hạch dưới cằm hay dưới hàm: Môi dưới, sàn miệng, phần lưới di động

Cần phải tìm thiểu rõ các triệu chứng cơ năng, có liên quan như:

• Giảm thính lực
• Đau tai
• Ngạt mũi
• Xuất huyết phụ
• Cảm giác có vật lạ
• Đau họng
• Khó nuốt
• Khó phát âm
• Ho

Cần phát hiện những tiền sử về phẫu thuật đường miệng, tai – mũi – họng hay những phẫu thuật có liên quan đến da, da đầu, tuyến nước bọt, tuyến giáp trạng…