Bệnh lý hậu môn là thuật ngữ chung để chỉ các bệnh và rối loạn xảy ra ở vùng hậu môn, nơi kết nối trực tràng với môi trường bên ngoài và là điểm cuối của đường tiêu hóa. Các bệnh lý này thường gây khó chịu, đau đớn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là 10 loại bệnh lý hậu môn phổ biến:
1. Các loại bệnh lý hậu môn phổ biến
Trĩ (Hemorrhoids): Trĩ là tình trạng sưng và viêm các tĩnh mạch ở hậu môn hoặc trực tràng dưới. Bệnh trĩ có thể là trĩ nội (bên trong hậu môn) hoặc trĩ ngoại (bên ngoài hậu môn). Triệu chứng chính bao gồm chảy máu khi đại tiện, đau rát, ngứa ngáy và xuất hiện búi trĩ lòi ra ngoài hậu môn.
Nứt kẽ hậu môn (Anal Fissure): Đây là vết rách nhỏ ở niêm mạc hậu môn, thường gây đau rát và chảy máu khi đại tiện. Nứt kẽ hậu môn có thể do táo bón kéo dài, phân cứng, hoặc do tổn thương cơ học.
Rò hậu môn (Anal Fistula): là tình trạng hình thành một đường hầm nhỏ giữa niêm mạc hậu môn và da bên ngoài hậu môn. Nó thường xảy ra sau khi áp xe hậu môn không được điều trị đúng cách và có thể gây ra nhiễm trùng tái phát.
Áp xe hậu môn (Anal Abscess): là một túi mủ hình thành gần hậu môn, gây ra do nhiễm trùng các tuyến nhỏ trong hậu môn. Bệnh này thường gây đau, sưng, và nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến rò hậu môn.
Hẹp hậu môn (Anal Stenosis): là tình trạng hậu môn bị thu hẹp, gây khó khăn trong việc đại tiện. Bệnh có thể do sẹo sau phẫu thuật, viêm nhiễm mãn tính, hoặc do các nguyên nhân bẩm sinh.
Sa trực tràng (Rectal Prolapse) Đây là tình trạng một phần hoặc toàn bộ trực tràng trượt ra khỏi hậu môn. Sa trực tràng thường gặp ở người lớn tuổi và những người bị suy nhược cơ vòng hậu môn.
Polyp hậu môn: là những khối u lành tính phát triển từ niêm mạc hậu môn hoặc trực tràng. Mặc dù thường là lành tính, một số polyp có thể tiến triển thành ung thư nếu không được loại bỏ.
Ung thư hậu môn (Anal Cancer): là sự phát triển không kiểm soát của các tế bào ác tính trong hậu môn. Các triệu chứng bao gồm chảy máu hậu môn, đau, ngứa, và xuất hiện khối u hoặc cục sưng gần hậu môn.
Hội chứng cơ vòng hậu môn không giãn (Anismus): Đây là rối loạn chức năng cơ vòng hậu môn, nơi cơ không giãn ra đúng cách trong quá trình đại tiện, gây ra táo bón và đau rát.
Viêm loét hậu môn (Proctitis): là tình trạng viêm nhiễm ở lớp niêm mạc trực tràng, thường gây ra bởi nhiễm trùng, bệnh viêm ruột (IBD), hoặc xạ trị. Triệu chứng bao gồm chảy máu, tiêu chảy, và đau khi đại tiện.
2. Ai dễ mắc bệnh lý hậu môn
Bệnh lý hậu môn có thể ảnh hưởng đến nhiều đối tượng, nhưng một số nhóm người có nguy cơ cao hơn do các yếu tố lối sống, tình trạng sức khỏe hoặc nghề nghiệp. Dưới đây là những người thường có nguy cơ mắc bệnh lý hậu môn:
Người bị táo bón mãn tính: Táo bón gây áp lực lớn lên hậu môn khi đại tiện, dễ dẫn đến nứt kẽ hậu môn, trĩ, và các vấn đề khác. Việc phải rặn mạnh cũng có thể gây tổn thương niêm mạc hậu môn và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hậu môn.
Phụ nữ mang thai và sau sinh: Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao bị trĩ do áp lực từ tử cung lên các mạch máu ở vùng hậu môn, đặc biệt trong giai đoạn cuối thai kỳ. Sau sinh, việc rặn mạnh trong quá trình sinh nở cũng có thể gây ra các vấn đề như nứt kẽ hậu môn hoặc trĩ.
Người cao tuổi: Người cao tuổi thường có các cơ hậu môn yếu hơn và khả năng tiêu hóa kém, dẫn đến nguy cơ cao mắc táo bón và các bệnh lý liên quan đến hậu môn như trĩ, sa trực tràng.
Người có nghề nghiệp ít vận động: Những người có công việc ngồi nhiều (như nhân viên văn phòng, lái xe đường dài) hoặc đứng lâu (như giáo viên, nhân viên bán hàng) thường có nguy cơ mắc bệnh trĩ và các bệnh lý hậu môn do tuần hoàn máu kém và áp lực lên vùng hậu môn.
Những ai thường có nguy cơ mắc bệnh lý hậu môn
Người bị béo phì: Béo phì làm tăng áp lực lên các mạch máu trong vùng chậu, từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ và các vấn đề hậu môn khác.
Người bị bệnh viêm ruột mãn tính: Các bệnh lý như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn có thể gây ra viêm nhiễm mãn tính ở vùng hậu môn, dẫn đến áp xe hậu môn, rò hậu môn, hoặc hẹp hậu môn.
Người có thói quen ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn thiếu chất xơ, ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, cay nóng, hoặc uống ít nước có thể dẫn đến táo bón và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý hậu môn.
Người có tiền sử gia đình mắc bệnh lý hậu môn: Yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu gia đình có người mắc các bệnh lý hậu môn như trĩ, nứt kẽ hậu môn, hoặc sa trực tràng, nguy cơ mắc các bệnh này ở các thành viên khác cũng tăng cao.
Người bị suy giảm miễn dịch: Những người bị suy giảm miễn dịch (như bệnh nhân HIV/AIDS) hoặc đang điều trị ung thư bằng hóa trị, xạ trị có nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng vùng hậu môn, bao gồm áp xe hậu môn và rò hậu môn.
Người từng phẫu thuật vùng hậu môn-trực tràng: Những người đã từng phẫu thuật vùng hậu môn có nguy cơ mắc các biến chứng hoặc tái phát bệnh lý hậu môn, như hẹp hậu môn hoặc nhiễm trùng sau phẫu thuật.
Những người thuộc các nhóm nguy cơ trên nên chú ý đến các triệu chứng bất thường và đi khám sớm khi có dấu hiệu nghi ngờ để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý hậu môn. Điều này giúp ngăn ngừa các biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, để được tư vấn cụ thể hơn, bạn vui lòng liên hệ tổng đài 094 230 0707 hoặc thăm khám trực tiếp tại Hưng Việt.