Điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật bằng cách nào?

Phẫu thuật luôn là phương pháp được ưu tiên hàng đầu trong điều trị ung thư dạ dày. Tuy nhiên vẫn còn nhiều trường hợp cần điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật như: ung thư giai đoạn cuối, người bệnh sức khoẻ yếu, người bệnh không đồng ý phương pháp phẫu thuật… Lúc này sẽ cần áp dụng phương án nào? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây! 

1. Điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật có được không?

Phẫu thuật đóng vai trò lớn trong điều trị ung thư dạ dày. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp không áp dụng phẫu thuật như: ung thư giai đoạn cuối không thể phẫu thuật triệt căn, ung thư giai đoạn rất sớm (T1A) có thể điều trị bằng nội soi, bệnh nhân không đủ sức khỏe để phẫu thuật… thì sẽ cần áp dụng các phương pháp điều trị khác. 

Trong điều trị ung thư dạ dày, phẫu thuật luôn là phương án chính được ưu tiên chỉ định trong giai đoạn đầu (giai đoạn 0, 1) để điều trị triệt căn, loại bỏ các tế bào ung thư. Ở giai đoạn 2 và 3 thì phẫu thuật kết hợp hoá trị, xạ trị… giúp tăng khả năng điều trị hiệu quả. Còn ở giai đoạn cuối phẫu thuật giúp điều trị triệu chứng.

Cụ thể về phương pháp, phẫu thuật được chia thành: 

• Phẫu thuật triệt căn: Là phẫu thuật giúp loại bỏ tế bào ung thư bằng cách cắt một phần hay toàn bộ dạ dày, một số hạch bạch huyết lân cận và các cấu trúc khác.
• Phẫu thuật giảm nhẹ: Nếu ung thư lan rộng không loại bỏ được, phẫu thuật vẫn có thể thực hiện giúp ngăn ngừa các biến chứng như xuất huyết tiêu hóa.

Tóm lại, có thể thấy phẫu thuật đóng vai trò rất lớn trong điều trị ung thư dạ dày. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp không thể áp dụng phẫu thuật, thay vào đó sẽ cần áp dụng các phương pháp khác được trình bày ngay dưới đây.

2. Trường hợp nào điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật?

Như đã nói, sẽ có những trường hợp không thể áp dụng phẫu thuật trong điều trị ung thư dạ dày, cụ thể đó là:

• Ung thư dạ dày giai đoạn muộn, có sự di căn xa ra các bộ phận khác như gan, phổi, não, xương… Lúc này việc phẫu thuật không còn nhiều tác dụng điều trị hoặc khối u ở vị trí không thể phẫu thuật.
• Ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm nhưng tình trạng toàn thân của bệnh nhân không đủ điều kiện để phẫu thuật triệt căn. Ví dụ như: người bệnh không đủ sức khỏe để thực hiện phẫu thuật, người bệnh mắc các bệnh mãn tính đang tiến triển như suy tim, suy thận, phổi tắc nghẽn mãn tính…
• Đối với ung thư giai đoạn rất sớm (T1a), bác sĩ có thể đề nghị điều trị không phẫu thuật bằng phương pháp cắt hớt niêm mạc (Endoscopic Submucosal Dissection-ESD). Đây là phương pháp loại bỏ khối u bằng nội soi.
• Người bệnh có sức khỏe yếu không đủ điều kiện để gây mê hồi sức
• Người bệnh không có khả năng tài chính để phẫu thuật hoặc không đồng ý với phương pháp điều trị bằng phẫu thuật.

Tóm lại, tuỳ từng ca bệnh (giai đoạn ung thư, khả năng đáp ứng, sức khỏe người bệnh…) mà bác sĩ sẽ chỉ định và tư vấn phương án điều trị phù hợp tốt nhất. 

Trong trường hợp người bệnh không thể phẫu thuật bác sĩ sẽ tư vấn các phương pháp điều trị khác thay thế. Quan trọng là người bệnh phải chuẩn bị cho mình tinh thần tốt, tin tưởng vào phương pháp điều trị đã được đề ra và phối hợp điều trị. 

3. Phương pháp điều trị ung thư dạ dày khi không thể phẫu thuật triệt căn

Trong trường hợp bệnh nhân không thể phẫu thuật triệt căn thì có các phương pháp điều trị khác như: hóa trị, xạ trị, điều trị sinh học, điều trị giảm nhẹ. Cụ thể như sau:

3.1. Phẫu thuật triệu chứng

Mục tiêu của phẫu thuật: Điều trị triệu chứng như: xuất huyết tiêu hóa do khối u chảy máu, tắc nghẽn do khối u chèn ép… cho các bệnh nhân mắc ung thư dạ dày giai đoạn muộn, đã di căn xa.

Các loại phẫu thuật hay dùng:

• Nối vị tràng: Khi toàn thân và tại chỗ không cho phép phẫu thuật triệt căn, nhất là khi có hẹp môn vị.
• Mở thông dạ dày nuôi dưỡng: Áp dụng cho trường hợp bệnh nhân bị hẹp tâm vị mà không cắt được toàn bộ dạ dày, phần trên dạ dày hoặc nối vị tràng.
• Mở thông hỗng tràng nuôi dưỡng: Áp dụng cho trường hợp bệnh nhân bị hẹp môn vị mà không cắt được phần dưới dạ dày, toàn bộ dạ dày hoặc nối vị tràng.

3.2. Hoá trị

Áp dụng cho các trường hợp:

• Ung thư dạ dày giai đoạn tiến triển (giai đoạn 2, 3) giúp làm khối u chậm phát triển, thu nhỏ kích thước khối u.
• Ung thư dạ dày giai đoạn cuối giúp làm giảm triệu chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Mục đích của hóa trị:

• Điều trị các triệu chứng của ung thư dạ dày, làm chậm quá trình tái phát, di căn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
• Kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân bao gồm cả thời gian sống toàn bộ và thời gian sống mà bệnh ổn định.

Vai trò: Tăng thời gian sống thêm cho bệnh nhân. Theo dữ liệu nghiên cứu được tăng tải trên tạp chí ung thư châu Âu tháng 7 năm 2018 cho thấy: bệnh nhân ung thư biểu mô tuyến dạ dày khu trú được điều trị bằng hóa trị hoặc hóa xạ trị mà không trải qua phẫu thuật có tỷ lệ sống sau 5 năm là 18%.

Các loại hóa chất:

• Các chất chống chuyển hóa: 5-fluorouracil (5-FU), Floxuridine, Capecitabine…
• Kháng sinh chống ung thư: Doxorubicin, Epirubicin, Daunorubicin…
• Chất ức chế topoisomerase: Topotecan, Irinotecan…
• Chất ức chế mitroza: Docetaxel, Estramustine…
• Chất ngăn chặn tổng hợp ADN bằng akyl hóa: cisplatin, carboplatin, oxaliplatin…

Các phương pháp:

• Đơn hóa chất: Chỉ dùng 1 hóa chất để điều trị
• Đa hóa chất: Mang lại hiệu quả cao hơn đơn hóa chất. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ đáp ứng điều trị khi dùng đa hóa chất cao hơn khi dùng đơn hóa chất là 30-50%. Mặc dù việc dùng đa hóa chất trong điều trị ung thư dạ dày đem lại lợi ích sống còn khiêm tốn nhưng có ý nghĩa thống kê khi so sánh với đơn hóa trị.

Một số phác đồ điều trị của Bộ Y tế:

Đơn hóa trị:

• 5-FU 800mg/ m2 truyền tĩnh mạch 24 giờ ngày 1-5. Chu kỳ 28 ngày
• Docetaxel 75-100mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1. Chu kỳ 21 ngày
• Capecitabine 1000-1250 mg/ m2 uống ngày 2 lần vào ngày 1-14. Chu kỳ 21 ngày

Đa hóa trị:

• Phác đồ CF: phác đồ được áp dụng rộng rãi:

• • Cisplatin 75-80mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • 5-FU 750-1000mg/ m2 truyền tĩnh mạch 24 giờ ngày 1 – 4
  • Chu kỳ 28 ngày

• Phác đồ DCF:

• • Docetaxel 75mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • Cisplatin 75mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • 5-FU 750mg/ m2 truyền tĩnh mạch liên tục ngày 1 – 5
  • Chu kỳ 21 ngày

• Phác đồ ECF:

• • Epirubicin 50mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • Cisplatin 60mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • 5-Fluorouracil 200mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1 – 21
  • Chu kỳ 21 ngày

3.3. Điều trị sinh học

Điều trị sinh học là dùng các kháng thể đơn dòng tác động vào các đích khác nhau trên tế bào ung thư làm cho tế bào ung thư không phát triển. Một số kháng thể đơn dòng được sử dụng điều trị gồm: 

Trastuzumab là loại hóa chất tác động chọn lọc lên thụ thể 2 của yếu tố phát triển biểu mô người (HER2). Thuốc được chỉ định trong trường hợp ung thư biểu mô tuyến của dạ dày có HER2 dương tính. Hay được dùng kết hợp với hóa trị. Cụ thể như sau:

• Trastuzumab 8mg/kg truyền tĩnh mạch ngày 1 chu kỳ đầu. Sau đó: Trastuzumab 6mg/ kg truyền tĩnh mạch ngày 1. Chu kỳ 21 ngày (cùng hóa trị)
• Hóa trị:

• • Cisplatin 80mg/ m2 truyền tĩnh mạch ngày 1
  • Capecitabine 1000-1250 mg/ m2 uống ngày 2 lần vào ngày 1-14
• Chu kỳ 21 ngày

Ngoài ra còn có Ramucirumab là hóa chất có các dụng gắn với các VEGFR-2, ngăn chặn kích hoạt thụ thể phát triển nội mạch máu…

3.4. Chăm sóc giảm nhẹ

Chăm sóc giảm nhẹ cần được sử dụng xuyên suốt trong quá trình điều trị.

Mục đích:

• Nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.
• Kiểm soát, hạn chế các triệu chứng gây đau đớn, khó chịu mà người bệnh gặp phải.

Phương pháp: Dùng thuốc giảm đau, thuốc chống lại quá trình hủy xương khi có di căn xương, chọc hút dịch màng bụng, dịch màng phổi…

4. Điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật sống được bao lâu?

Theo số liệu từ Chương trình SEER của Viện Ung thư quốc gia Hoa Kỳ cho thấy tỷ lệ sống sau 5 năm của ung thư dạ dày theo từng giai đoạn như sau:

Giai đoạn	Tỷ lệ sống sau 5 năm
Giai đoạn 1A	71%
Giai đoạn 1B	57%
Giai đoạn 2A	46%
Giai đoạn 2B	33%
Giai đoạn 3A	20%
Giai đoạn 3B	14%
Giai đoạn 3C	9%
Giai đoạn 4	4%

Theo bảng trên, giai đoạn 4 tỷ lệ sống của bệnh nhân không cao (4%). Tuy nhiên tỷ lệ sống trên là số liệu tổng hợp dựa trên nghiên cứu thống kê, không phải đúng đối với bất kỳ trường hợp cụ thể nào. Có rất nhiều yếu tố có ảnh hưởng tới thời gian sống như:

• Phụ thuộc nhiều vào phương pháp, liệu trình điều trị
• Đáp ứng điều trị của từng bệnh nhân
• Tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần của người bệnh…

Tuy nhiên, có một điều chắc chắn rằng nếu ung thư dạ dày mà không được điều trị thì tỷ lệ tử vong trong vòng 5 năm là 99%.

Điều trị ung thư dạ dày không chỉ có phẫu thuật mà còn nhiều phương pháp khác như hóa trị, xạ trị, điều trị sinh học… Việc lựa chọn phương pháp điều trị tùy thuộc vào từng người bệnh.

Nếu còn thắc mắc về điều trị ung thư dạ dày không phẫu thuật, vui lòng hãy liên hệ theo số điện thoại Hotline của Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt: 0942 300 707 để được tư vấn miễn phí.

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.