Cảnh giác với 10+ dấu hiệu ung thư tuyến giáp

Theo GLOBOCAN 2020 tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp đứng hàng thứ 10 trong số các loại ung thư với 5,471 ca mắc mới. Cần cảnh giác với các dấu hiệu ung thư tuyến giáp sớm vì mức độ hiệu quả điều trị phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát hiện bệnh. Hãy cùng Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

1. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm

Cũng giống như nhiều bệnh ung thư khác, giai đoạn đầu của ung thư tuyến giáp thường biểu hiện nghèo nàn. Phần lớn ca bệnh được phát hiện một cách tình cờ khi người bệnh thấy khối bất thường vùng cổ. Một số trường hợp khác phát hiện khi siêu âm tuyến giáp kiểm tra. 

1.1. Bị khàn giọng

Cơ chế xuất hiện: Giọng nói của con người được điều khiển bởi thần kinh thanh quản vốn nằm gần các tế bào tuyến giáp, về cơ bản sẽ không bị ảnh hưởng bởi các khối u lành tính do tính chất không xâm lấn. Vì vậy, u tuyến giáp lành tính hiếm khi gây ra khàn tiếng. 

Khi tuyến giáp có tổn thương ung thư, khối u ngoài việc gây ra hiệu ứng đè đẩy còn tổn thương vào dây thần kinh thanh quản khiến giọng nói của người bệnh bị thay đổi. Thay đổi này càng rõ hơn khi khối u phát triển. Đây là một trong những dấu hiệu tiền ung thư tuyến giáp

Biểu hiện của triệu chứng này rõ rệt nhất là độ méo tiếng khi phát âm. Giai đoạn đầu, giọng nói chỉ bị khàn ở một số âm. Ở giai đoạn sau, người bệnh khi nói thì bị khàn toàn bộ câu thậm chí rè tiếng khiến việc giao tiếp rất khó khăn. 

Nhầm lẫn trong chẩn đoán: Bệnh có thể bị nhầm lẫn với các khối u vùng thanh quản, hạt xơ dây thanh quản hoặc tổn thương sọ não.

1.2. Gai, ngứa họng mạn tính

Cơ chế xuất hiện: Khối u tuyến giáp kích thích khí quản gây cảm giác ngứa gai vùng cổ, có thể xuất hiện phản xạ ho xuất hiện nhằm đẩy khối lạ ra. Bệnh nhân có thể xuất hiện ngứa họng hoặc ho kéo dài mà không có bất cứ triệu chứng nào liên quan tới viêm nhiễm, vi khuẩn hay virus. Việc điều trị bằng các thuốc trị ho, long đờm thông thường không hiệu quả

Biểu hiện của triệu chứng: Khởi phát ban đầu chỉ là những cơn húng hắng ho kèm cảm giác tức ngứa vùng hạ họng. Càng về sau mức độ ho và tần suất ho tăng dần, ho khan không có đờm, không đáp ứng các thuốc giảm ho long đờm bình thường.

Nhầm lẫn trong chẩn đoán: Người bệnh bị ho mạn tính có thể bị viêm phổi, viêm họng do tổn thương vùng phổi và hạ họng. Cần nhận biệt rõ ho mạn tính với các biểu hiện khác để xác định đây là dấu hiệu của ung thư tuyến giáp. 

1.3. Xuất hiện khối u

Cơ chế xuất hiện: Bệnh nhân sờ thấy khối vùng cổ do tế bào ung thư phát triển mạnh, tụ tập và dính bết lấy nhau khiến mật độ mô khác biệt với nhu mô tuyến giáp.

Khối u có thể được phát hiện ở nam giới khi cạo râu và nữ giới lúc trang điểm. Mặc dù vậy, có tới 90% u lớn ở vùng cổ là lành tính, cần theo dõi kỹ lưỡng nếu phát hiện.

Biểu hiện của triệu chứng: Khối u phát triển từ từ, tăng dần mức độ chèn ép và dính với tạng xung quanh hoặc có thể tăng kích thước rất nhanh, nhìn thấy được ở xa.

Nhầm lẫn trong chẩn đoán: Cần phân biệt với các bệnh phì đại tuyến giáp như Basedow, quá phát tuyến giáp do thiếu i-ốt, nhân xơ tuyến giáp.

1.4. Xuất hiện hạch vùng cổ

Cơ chế xuất hiện: Tế bào ung thư sẽ theo mạch bạch huyết di chuyển tới nhiều vị trí trong cơ thể. Nhờ cơ chế bảo vệ của các chặng hạch, tế bào ung thư bị giữ lại tại vùng mà ung thư không lây lan quá nhanh. Khi xuất hiện triệu chứng hạch vùng cổ, tế bào ung thư khả năng cao đã di động ra ngoài phạm vi mô tuyến giáp.

Biểu hiện của triệu chứng: Hạch ung thư tuyến giáp thường xuất hiện cùng bên với tổn thương. Kích thước các hạch có thể nhỏ khoảng 2 – 3 cm hoặc lớn 3 – 4 cm có thể sờ hoặc nhìn được. Các hạch tùy mức độ xâm lấn mà có thể di động hoặc dính bết thành khối với phần mềm xung quanh.

Nhầm lẫn trong chẩn đoán: Một số trường hợp viêm vùng hầu họng, các bệnh lý về răng có thể gây kích ứng viêm tăng kích thước vùng cổ dễ nhầm với hạch ác tính.

2. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp giai đoạn muộn

Khi ung thư phát triển tới giai đoạn muộn, các dấu hiệu bị ung thư tuyến giáp thường rất rõ ràng, gây ảnh hưởng lớn tới bệnh nhân, bao gồm: 

2.1. Khối u to, rắn, cố định trước cổ

Khối u khi phát triển tới giai đoạn muộn ngoài việc kích thước tăng lên đáng kể thì sự xâm lấn của tế bào ung thư cũng khiến khối u không di động được. Ở giai đoạn này, khối u đã cố định phía trước cổ, sờ vào rắn, có thể có triệu chứng sùi loét, chảy dịch nếu tế bào ung thư xâm lấn ra bề mặt da.

2.2. Khàn tiếng kèm khó thở

Khối u tuyến giáp chèn ép khiến người bệnh bị méo tiếng, khàn tiếng và khó thở. Triệu chứng này xuất hiện khi tế bào ung thư không còn khu trú trong tuyến giáp mà đã xâm lấn ra xung quanh. 

Tình trạng khàn tiếng và khó thở của người bệnh ngày càng nặng lên, không đáp ứng với thuốc điều trị. Đặc biệt khó thở xuất hiện ở nhiều tư thế, bệnh nhân có thể xuất hiện thở rít, thở rên, kèm gắng sức khi thở.

2.3. Có cảm giác khó nuốt, nghẹn ở cổ họng

Triệu chứng nuốt khó, nghẹn vốn có thể xuất hiện từ giai đoạn sớm nhưng khi khối u phát triển to, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng sẽ tăng lên. 

Nếu khối u xâm lấn thực quản, việc nuốt các chất lỏng như cháo hoặc sữa, nước cũng trở nên khó khăn. Bệnh nhân có thể nôn, nghẹn và không ăn được thức ăn qua đường miệng. Tình trạng này nặng hơn khiến bệnh nhân gầy sút, mệt mỏi suy kiệt.

2.4. Đỏ da vùng cổ, sùi loét, chảy máu

Khi tế bào ung thư tuyến giáp xâm lấn ra da, bệnh nhân xuất hiện sùi loét, viêm nhiễm, thậm chí bong tróc chảy máu da vùng cổ. Triệu chứng này xảy ra do bản chất mô ung thư là chưa biệt hóa, không có cấu trúc. 

Vùng cổ người bệnh cũng có thể bị sùi loét do bề mặt khối u tuyến giáp cứng chắc, tạo các đám sùi. Hoại tử tại mô ung thư đó khiến vùng da có các đám loét chảy dịch. Hơn nữa, nếu tế bào ung thư xâm lấn và làm tổn thương mạch máu tại chỗ có thể gây chảy máu vùng da này với lượng không nhiều.

2.5. Sưng tuyến bạch huyết và đau cổ

Ung thư tuyến giáp có sự phát triển và xâm lấn tới hạch bạch huyết khá sớm và mạnh. Ở giai đoạn cuối, các hạch bạch huyết kích thước lớn dần và tạo các triệu chứng do chèn ép như sưng hạch, đau vùng cổ, tê bì.

Đọc ngay: Cảnh báo 9+ triệu chứng ung thư tuyến giáp giai đoạn cuối

2.6. Triệu chứng di căn xa

Di căn xa của u tuyến giáp có thể tới bất kỳ tạng nào trong cơ thể. Nghiên cứu đã chỉ ra tế bào tuyến giáp thường di căn tới xương, não, phổi với tỉ lệ cao.

Dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp biểu hiện tại các tạng. Bao gồm đau đầu, nôn, rối loạn ý thức trong di căn não; đau xương, nhức xương, gãy xương bệnh lý trong di căn xương; ho máu, khó thở trong di căn phổi. 

3. Các dấu hiệu của bệnh ung thư tuyến giáp theo từng loại

3.1. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp thể nhú

Biểu hiện của ung thư tuyến giáp thể nhú là khối u dần dần phình to ra ở phần cổ, khối u này không đau, khản giọng cũng chia thành các mức độ khác nhau. Ung thư tuyến giáp thể nhú thường được bệnh nhân hoặc bác sỹ vô tình phát hiện ra, vì vậy tiến hành điều trị khi đã muộn và rất dễ bị chẩn đoán nhầm là khối u lành tính. Tuyến giáp của người bệnh ung thư tuyến giáp thể nhú không bị thay đổi nhưng một số bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng cường giáp.

3.2. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp thể nang

Phát hiện đầu tiên của người bệnh chính là khối u ở tuyến giáp, khối u phát triển rất nhanh, tính chất khối u trung bình, ranh giới không rõ, bề mặt không nhẵn bóng, mức độ hoạt động tốt. Khối u xâm lấn vào các mô cố định liền kề phía sau tuyến giáp, biểu hiện bởi tình trạng khàn giọng, một số bệnh nhân có thể xuất hiện tình trạng di căn.

3.3. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp thể tủy

Khi chẩn đoán lần đầu cho các bệnh nhân, biểu hiện chủ yếu là khối u cứng không đau, sưng to hạch bạch huyết cục bộ. Nếu như khối u xâm lấn lên dây thần kinh ở cổ họng, có thể xuất hiện tình trạng khàn giọng. Kiểm tra siêu âm không những quan sát được kích cỡ, vị trí, số lượng của khối u trong tuyến giáp, còn có thể phát hiện tình trạng hạch bạch huyết ở xung quanh.

3.4. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp không biệt hóa

• Đại đa số bệnh nhân đều có khối u ở phần cổ và trước khi phát bệnh không có tình trạng sưng to tuyến giáp, khối u cứng, tốc độ phát triển nhanh.
• Tuyến giáp sưng to, có tình trạng di căn xa.
• Người có tiền sử bị ung thư tuyến giáp lâu năm, khối u tuyến giáp đột nhiên phát triển to và trở nên cứng như đá.

3. Đối tượng có nguy cơ cao bị ung thư tuyến giáp

Một số đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư tuyến giáp và cần chế độ khám sàng lọc sớm. Đó là: 

• Những người trưởng thành trong độ tuổi 30 – 50. Đặc biệt là nữ giới: Ung thư tuyến giáp xuất hiện đặc biệt nhiều ở phụ nữ trong độ tuổi trung niên (Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ).
• Người bệnh đã xạ trị vùng đầu cổ, đặc biệt là u giáp đơn nhân: Tiền sử các bệnh về tuyến giáp hoặc có can thiệp xạ trị vùng đầu cổ khi còn nhỏ đều làm tăng nguy cơ ung thư tuyến giáp khi trưởng thành.
• Tiền sử gia đình có người bị ung thư tuyến giáp: Nhiều ung thư đã được chứng minh có yếu tố di truyền gia đình. Do đó những người có người nhà từng phát hiện ung thư tuyến giáp hay ung thư nội tiết nói chung có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
• Người thường xuyên tiếp xúc với phóng xạ hoặc đã từng nhiễm phóng xạ: Việc phơi nhiễm với phóng xạ là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh ung thư đặc biệt là tuyến giáp. Do tuyến giáp nằm phía trước và không được che chắn bảo vệ bởi hệ thống xương hay cơ như các tạng khác trong ổ bụng. Việc phơi nhiễm với phóng xạ tăng nguy cơ ung thư lên rất cao.
• Người mắc các bệnh về tuyến giáp: Người bị bệnh bướu tuyến giáp, viêm tuyến giáp, bệnh basedow hoặc hormone tuyến giáp bị suy giảm sẽ có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn những người khác. Các tổn thương tuyến giáp khiến tế bào tuyến giáp tăng sinh, tăng nguy cơ ung thư.

4. Tầm soát ung thư tuyến giáp khi có dấu hiệu

Khi xuất hiện dấu hiệu ung thư tuyến giáp, đặc biệt thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao thì cần tầm soát ung thư tuyến giáp sớm. Đặc biệt, những người không có dấu hiệu ung thư tuyến giáp thì không nên tầm soát. 

Bởi vì theo khuyến cáo của Lực lượng đặc nhiệm phòng bệnh của Mỹ (U.S. Preventive Services Task Force), lời khuyên được đưa ra là:

• Không sàng lọc ung thư tuyến giáp cho người lớn không có triệu chứng.
• Không có bằng chứng đầy đủ về mức độ chính xác của khám lâm sàng và siêu âm là những biện pháp cho sàng lọc ung thư tuyến giáp ở người không có triệu chứng.
• Sàng lọc ung thư tuyến giáp ở những người không có triệu chứng dẫn đến những tác hại lớn hơn lợi ích. Việc sàng lọc đại trà có nguy cơ xử lý quá mức các tổn thương lành tính của tuyến giáp, gây lo lắng không đáng có cho người bệnh và ảnh hưởng sức khỏe. 

Một số phương pháp cận lâm sàng cùng thủ thuật nhằm tầm soát ung thư tuyến giáp là:

• Siêu âm tuyến giáp: Phát hiện các khối u bất thường bằng sóng siêu âm. Xét nghiệm này rất phổ biến nhưng đòi hỏi người thực hiện có kinh nghiệm cao. Mức giá của xét nghiệm này vào khoảng 100.000 – 200.000 VNĐ. 
• Xét nghiệm các chất chỉ điểm khối u: Tế bào ung thư phát triển khiến một số chất chỉ điểm có thể tăng lên trong máu. Xét nghiệm này phụ thuộc vào loại tế bào ung thư và cần các hóa chất đặc hiệu. Do đó chỉ một số cơ sở mới đáp ứng được nhu cầu xét nghiệm. Giá của xét nghiệm này từ 100.000 – 300.000 VNĐ tùy chỉ số.
• Sinh thiết: Khi nghi ngờ tổn thương tuyến giáp có thể ác tính, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ kim loại lấy một phần mô tuyến giáp xem xét trên kính hiển vi. Chỉ các cơ sở chuyên khoa ung thư mới thực hiện được kỹ thuật này và giá tiền phụ thuộc mỗi cơ sở y tế.
• Xạ hình tuyến giáp: Bằng việc đưa lượng lớn I-ốt phóng xạ nhẹ vào cơ thể, người ta có thể đánh dấu các tế bào hấp thu I-ốt (tế bào tuyến giáp). Qua xét nghiệm xạ hình tuyến giáp có thể đánh giá được mức độ to, ngấm thuốc của tuyến giáp hoặc đánh giá di căn xa. Giá kỹ thuật này từ 1 – 3 triệu tùy cơ sở.

Như đã nói ở trên, tầm soát ung thư tuyến giáp có thể không phải là một chỉ định rộng rãi cho toàn dân, nhưng bằng việc khám tổng quát định kỳ, bác sĩ có thể đưa ra những nghi ngờ và chỉ định xét nghiệm tầm soát ung thư. 

Để có nhận định chính xác về các dấu hiệu ung thư tuyến giáp, bệnh nhân cần lựa chọn cơ sở uy tín, chất lượng để thực hiện. Hiện nay, Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt là địa chỉ tầm soát ung thư nói chung và tuyến giáp nói riêng uy tín, được nhiều người lựa chọn. 

Bệnh viện có nhiều ưu điểm như: Có đội ngũ bác sĩ giỏi, kết hợp nhiều phương pháp tầm soát ung thư tuyến giáp hiện đại, cơ sở vật chất khang trang, dịch vụ tận tâm. 

Hiểu rõ dấu hiệu ung thư tuyến giáp và lựa chọn được địa chỉ uy tín để tiến hành tầm soát ung thư sẽ giúp bạn chữa trị hiệu quả và tiên lượng sống cao hơn. Liên hệ hotline 094 230 0707 hoặc fanpage của Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt để được tư vấn miễn phí. 

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.