Các yếu tố nguy cơ của ung thư vú

Khi có dấu hiệu ung thư vú, các chị em nên trao đổi với bác sĩ chuyên môn để xác định nguy cơ ung thư vú của cá nhân. Có các yếu tố nguy cơ không có nghĩa là chắc chắn sẽ bị ung thư vú: nhiều phụ nữ có yếu tố nguy cơ lại không hề bị ung thư vú. Các yếu tố nguy cơ của ung thư vú chỉ giúp phát hiện những phụ nữ có thể được lợi khi khám sàng lọc.

Cần nhớ rằng ung thư vú cũng có thể xuất hiện ở những phụ nữ không có các yếu tố nguy cơ. Do đó, tất cả phụ nữ phải tuân theo lịch trình khám sàng lọc ung thư vú của bác sĩ ngay cả khi họ có nguy cơ thấp.

1. Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vú mạnh nhất

Tuổi già

Nguy cơ chủ yếu gây ra ung thư vú ở phụ nữ là tuổi già. Chỉ có 5% các trường hợp ung thư vú xảy ra ở độ tuổi từ 30 trở xuống, 10% xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi 40 và 85% xuất hiện ở phụ nữ tuổi từ 50 trở lên. Bác sĩ khuyến cáo tăng cường khám sang lọc cho những người phụ nữ khi về già do nguy cơ bị ung thư tăng.

Tiền sử gia đình

Phụ nữ có ít nhất hai người thân mức độ I (mẹ, con gái, chị/em gái) bị ung thư vú mãn kinh có nguy cơ cao hơn so với phụ nữ không có người thân mức độ I bị ung thư vú. Nguy cơ này thường liên quan đến sự đột biến của hai gen, gọi là BRCA1 và BRCA2, xét nghiệm có thể phát hiện ra các đột biến gen này. Phụ nữ có các đột biến gen BRCA1 có nguy cơ phát triển ung thư vú đặc biệt cao trong đời, nhưng rất may là chỉ có khoảng 1 trong số 1.000 phụ nữ có các đột biến gen như vậy.

Bị ung thư trước đó

Phụ nữ đã bị ung thư một bên vú có nguy cơ phát triển ung thư ở vú còn lại tăng.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vú mức độ vừa

Bất thường trên phim chụp X quang tuyến vú
Phụ nữ sau mãn kinh có nhiều nhân tăng đậm độ cản quang trên phim chụp X quang tuyến vú có nguy cơ bị ung thư vú tăng cao so với những phụ nữ chỉ có mô mỡ trên phim X quang. Nên hỏi bác sỹ về các kết quả chụp X quang tuyến vú.

Bất thường trên tiêu bản sinh thiết

Phụ nữ có tăng sản mô tuyến vú trên tiêu bản sinh thiết có nguy cơ ung thư vú tăng. Cần hỏi bác sĩ về kết quả sinh thiết, đặc biệt là nếu các kết quả đó yêu cầu phải khám sàng lọc thường xuyên hơn.

Phơi nhiễm phóng xạ liều cao vùng ngực

Phụ nữ đã được chiếu xạ vùng ngực, thường là một phần trong quá trình điều trị ung thư, bị tăng nguy cơ ung thư vú so với phụ nữ không bị chiếu xạ vùng ngực.

Tuổi bắt đầu có kinh và mãn kinh

Trong độ tuổi sinh sản, estrogen kích thích các tế bào tuyến vú phân chia. Thời gian người phụ nữ phơi nhiễm với estrogen càng dài thì nguy cơ bị ung thư vú càng lớn. Thời gian phơi nhiễm với estrogen tăng nếu người phụ nữ có kinh từ 11 tuổi trở xuống và mãn kinh vào độ tuổi từ 55 trở lên.

Kiến thức ung thư vú

Mang thai và cho con bú

Những phụ nữ không bao giờ sinh con có vẻ như có nguy cơ ung thư vú sau mãn kinh cao hơn so với những người đã sinh con nhiều lần. Thời điểm có thai lần đầu cũng có thể có vai trò quan trọng: phụ nữ có thai lần đầu tiên ở tuổi từ 30 trở lên bị tăng nguy cơ mắc ung thư vú.

Liệu pháp hoóc-môn thay thế (HRT)

Khi người phụ nữ già đi, mô tuyến được thay thế dần bằng mô mỡ. Các sản phẩm hoóc-môn để điều trị bao gồm một số dạng estrogen có tác dụng chống lại quá trình này. Sử dụng estrogen lâu dài (khoảng từ năm năm trở lên) làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú ở nữ giới. Các nhà nghiên cứuhiện đang đánh giá nguy cơ phát triển ung thư vú liên quan tới các phối hợp hoóc-môn khác nhau.

Tuy nhiên, hoóc-môn thay thế có một số lợi ích nhất định có thể bù lại nguy cơ phát triển ung thư vú, vàmỗi phụ nữ cần phải thảo luận lợi ích và tác hại của liệu pháp này với bác sĩ trước khi quyết định sử dụng nó cho phù hợp. Hầu hết các bác sĩ khuyến cáo nên dùng liệu pháp chữa trị ung thư vú khác cho những phụ nữ có tiền sử gia đình bị ung thư vú hoặc bản thân đã bị ung thư vú.

Chiều cao và trọng lượng

Phụ nữ có vóc người cao lớn có nguy cơ phát triển ung thư vú cao hơn phụ nữ vóc người nhỏ thấp. Trọng lượng cũng có vai trò, có thể là do mỡ trong cơ thể làm thay đổi quá trình chuyển hóa estrogen. Những phụ nữ béo phì có nguy cơ phát triển ung thư vú sau mãn kinh cao hơn phụ nữ gầy.

Uống rượu

Uống rượu làm tăng nguy cơ phát triển ung thư vú ở nữ giới, có lẽ là thông qua tình trạng tăng nồng độ estrogen trong cơ thể. Một người phụ nữ uống càng nhiều rượu thì nguy cơ phát triển ung thư vú càng cao. Tuy nhiên uống một lượng rượu vừa phải có thể chống lại một số bệnh khác và người phụ nữ nên thảo luận về lợi ích của rượu với bác sĩ trước khi quyết định bỏ rượu hoàn toàn.

Có các ung thư khác

Phụ nữ đã được chẩn đoán ung thư nội mạc tử cung, ung thư buồng trứng, hoặc ung thư đại tràng có nguy cơ phát triển ung thư vú cao hơn so với phụ nữ không có các loại ung thư này.

Các yếu tố khác

Một số yếu tố khác có liên quan tới nguy cơ phát triển ung thư vú vì những lý do chưa rõ. Phụ nữ cóđịa vị kinh tế-xã hội cao và/hoặc phụ nữ ở thành phố có nguy cơ cao hơn phụ nữ có địa vị kinh tế-xã hội thấp và/hoặc ở nông thôn.

Chủng tộc/dân tộc và tôn giáo dường như cũng có vai trò nguy cơ. Trước tuổi 40, phụ nữ da đen có nguy cơ mắc bệnh cao hơn phụ nữ châu Á; trong khi đó, khi ngoài 40 tuổi, phụ nữ da trắng có nguy cơ cao hơn phụ nữ châu Á. Phụ nữ có nguồn gốc Do Thái Ashkenzi có nguy cơ cao hơn do họ có khả năng mang các đột biến gen gây ung thư vú cao hơn.

2. Các yếu tố làm giảm nguy cơ ung thư vú:

Cắt buồng trứng

Nếu phải phẫu thuật cắt tử cung thì hầu hết phụ nữ được giữ lại buồng trứng khi còn đang trong độ tuổi sinh sản, nhưng trong một số tình trạng bệnh lý nào đó lại cần cắt buồng trứng khi bệnh nhân còn rất trẻ. Phụ nữ phải cắt buồng trứng trước 35 tuổi có nguy cơ bị ung thư vú thấp hơn trong đời so với phụ nữ không bị cắt buồng trứng.

Nơi sinh

Phụ nữ sinh ra ở châu Á hoặc châu Phi có nguy có ung thư vú thấp hơn so với phụ nữ sinh ra ở Bắc Mỹ hoặc Bắc Âu.

Trên đây là các yếu tố nguy cơ của ung thư vú thường gặp. Vấn đề quan trọng là phải phát hiện ra tất cả các yếu tố này để bạn và bác sĩ của bạn có thể thảo luận về ảnh hưởng của chúng đối với từng cá nhân nhằm tìm ra chương trình khám sàng lọc và phương pháp điều trị ung thư vú phù hợp nhất.

Có thể bạn quan tâm: