Xạ trị gia tốc là một trong những phương pháp hiện đại và tiên tiến trong điều trị ung thư. Phương pháp sử dụng máy xạ trị gia tốc tuyến tính (LINAC- linear particle accelerator) tạo ra các tia bức xạ với mục đích tiêu diệt tế bào ung thư.
Phương pháp điều trị ung thư bằng máy gia tốc
Xạ trị là phương pháp can thiệp tối thiểu, ít xâm lấn. Hầu như bệnh nhân ung thư ở độ tuổi nào cũng có thể áp dụng được xạ trị với công nghệ xạ trị gia tốc. Máy xạ trị gia tốc hoạt động bằng cách hiệu chỉnh tia x năng lượng cao và hạt electron. Chúng được sử dụng để chiếu xạ trực tiếp vào khối u. Cách thức này làm tăng khả năng xạ trúng đích, giảm bớt các tác dụng phụ với bệnh nhân. Tác dụng máy xạ trị gia tốc cũng giúp hạn chế khả năng xâm lấn của khối u tới các vị trí xung quanh.
Ưu điểm của máy xạ trị gia tốc tuyến tính
Phương pháp xạ trị gia tốc còn có ưu điểm về độ an toàn khi máy chỉ phát tia khi hoạt động. Và ngừng phát tia ngay khi tắt máy, giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ cho bệnh nhân và nhân viên y tế so với máy xạ trị truyền thống. Ở máy xạ trị đời cũ, chất phóng xạ vẫn phân rã liên tục kể cả khi máy không hoạt động.
Phương pháp này điều chỉnh liều lượng và cường độ của tia bức xạ một cách chính xác. Các bác sĩ có thể điều chỉnh liều xạ trị phù hợp với từng loại và vị trí của khối u. Từ đó nâng cao hiệu quả điều trị. Với máy xạ trị gia tốc tuyến tính, hiệu quả điều trị được tăng đáng kể và giảm thiểu tổn thương cho các mô lành xung quanh.
Xạ trị gia tốc không chỉ áp dụng cho các khối u nằm sâu trong cơ thể. Mà còn hiệu quả với các tổn thương nông như tổn thương da. Với khả năng điều chỉnh cường độ chùm tia, phương pháp này giúp tối ưu hóa việc điều trị, giảm thiểu tổn thương cho các mô lành và tiết kiệm thời gian điều trị cho bệnh nhân.
So sánh với kỹ thuật xạ trị cũ
Thông thường, bệnh nhân sau xạ trị ung thư bằng hệ thống máy xạ trị cũ thường gặp nhiều tác dụng phụ không mong muốn. Một phần lý do là tia xạ ở máy thế hệ cũ có tác động tới vùng mô lành. Ví dụ với bệnh nhân bị ung thư vòm họng thường gặp những tác dụng phụ như: khít hàm, viêm teo tuyến nước bọt, khô miệng…Với kỹ thuật điều biến liều từ máy xạ trị gia tốc, những tác dụng phụ này hầu như đã được khắc phục. Người bệnh sau xạ trị chỉ mất khoảng 15 phút/ lần xạ trị và sau đó vẫn sinh hoạt bình thường.
Hệ thống máy xạ trị gia tốc Elekta tại Hưng Việt
Ở Việt Nam, Trung tâm Xạ trị thuộc Hệ thống Y tế Hưng Việt đã trang bị hệ thống máy xạ trị gia tốc Elekta. Một hệ thống xạ trị tiên tiến giúp định vị chính xác vị trí, kích thước khối u. Điều này cho phép các bác sĩ đưa ra phương án điều trị tối ưu nhất cho từng bệnh nhân cụ thể. Kể cả với trẻ em có sức đề kháng và khả năng phục hồi khác với người lớn.
PSG.TS.BS. Lê Chính Đại- Giám đốc Trung tâm Xạ trị, Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt: “Tại Hưng Việt, chúng tôi chủ yếu là áp dụng kỹ thuật xạ điều biến liều. Bằng trang bị máy xạ trị gia tốc hiện đại, việc xạ trị điều biến liều giúp các bác sĩ, kỹ thuật viên điều chỉnh xạ liều cao tập trung vào khối u, ít liều tác động vào vùng lành.”
Xem thêm: Ưu điểm của xạ trị tại Hưng Việt
Hệ thống này cũng được trang bị bộ chuẩn trực chùm tia đa lá. Vai trò giúp tăng cường độ chính xác và an toàn trong quá trình điều trị. Tại Hưng Việt đã tiếp nhận và điều trị xạ trị cho các bệnh nhân ung thư vú. Theo quan sát, phương pháp điều trị bằng máy xạ trị gia tốc đã khắc phục được các tác dụng phụ như phù tay voi, phù bạch huyết… Bệnh nhân sau mỗi liệu trình điều trị đều có thể ra về bình thường mà không phải lưu viện. Sau khi xạ, phần da chiếu tia không bị ảnh hưởng quá nhiều so với phương pháp xạ trị cũ.
Kết luận
Sự tiến bộ trong công nghệ xạ trị gia tốc không chỉ mang lại hy vọng mới cho bệnh nhân ung thư tại Việt Nam. Đồng thời còn là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng điều trị ung thư, giảm tác dụng phụ và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.
Tuy nhiên, chi phí cho xạ trị gia tốc có thể cao hơn so với các phương pháp xạ trị truyền thống khác. Điều này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng từ phía bệnh nhân và gia đình, cũng như sự hỗ trợ từ các chương trình bảo hiểm y tế và hệ thống hỗ trợ tài chính khác.
PGS. TS. BS Lê Chính Đại
Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ
Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Chính Đại là chuyên gia giàu kinh nghiệm với hơn 40 năm trong nghề trong lĩnh vực Y học Hạt nhân & Ung bướu với thế mạnh khám, chẩn đoán, tư vấn và điều trị các bệnh lý: Ung thư vùng đầu, mặt cổ: tuyến giáp, vòm, họng – thực quản – khoang miệng Ung thư gan, tụy, mật Ung thư dạ dày, đại tràng, trực tràng, thận Ung thư vú, cổ tử cung, tinh hoàn, buồng trứng, phần phụ Ung thư xương, Sarcoma phần mềm, da