Dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp

Ung thư tuyến giáp chiếm khoảng 1% các loại ung thư. Dù vốn là căn bệnh có tiên lượng tốt nhưng nếu đã có dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp thì tiên lượng và điều trị sẽ kém hơn rất nhiều. Vậy triệu chứng, phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp di căn như thế nào các bạn có thể tìm hiểu thông tin qua bài viết dưới đây.

Về mô học, ung thư tuyến giáp được phân loại thành 4 thể như sau:

• Loại biệt hóa (chiếm phần lớn các trường hợp ung thư, tiên lượng khá tốt)
  • Ung thư tuyến giáp thể nhú: chiếm 40-45%, thường hay di căn hạch cổ, có tiên lượng tốt
  • Ung thư tuyến giáp thể nang: chiếm 10-15%, có thể di căn hạch cổ với tốc độ tiến triển nhanh và có thể di căn xa vào xương, phổi.
  • Ung thư tuyến giáp thể kết hợp nang – nhú: chiếm khoảng 20%, tiên lượng tốt như thể nang.
• Loại không biệt hóa (chiếm 5-10% và thường gặp ở người già. Có tiên lượng xấu do di căn xa và ít đáp ứng hóa trị)
• Thể tủy (chiếm 5%, tiên lượng nặng do yếu tố di truyền, phát hiện khi đã có tổn thương di căn sâu, ít đáp ứng với Iod, hóa trị.)

Có thể bạn quan tâm: Triệu chứng ung thư tuyến giáp giai đoạn cuối

1. Ung thư tuyến giáp di căn hạch cổ

Ung thư tuyến giáp di căn hạch cổ xuất hiện khi ung thư phát triển thời gian khá dài, lan rộng theo mạch bạch huyết và được cơ thể khu trú tại hạch vùng cổ. Mức độ phổ biến của tình trạng này là khá cao với sự hiện diện vào khoảng 60% các ca bệnh phát hiện muộn. Đa số các hạch chứa tế bào ung thư nằm ở hệ lympho cổ, gồm các hạch cạnh cơ ức đòn chũm, dưới hàm. Việc xuất hiện di căn hạch ở cổ là bước đánh dấu bệnh đã chuyển tiếp sang giai đoạn 2 muộn hoặc giai đoạn 3 với tiên lượng điều trị nặng nề hơn bệnh nhân chưa có di căn hạch.

Tuy nhiên di căn hạch cổ là loại di căn tiên lượng tốt nhất trong các trường hợp di căn. Việc phẫu thuật vét hạch và một số trường hợp kết hợp xạ hóa trị hậu phẫu đem lại kết quả khỏi bệnh hoàn toàn.

1.1. Triệu chứng

Một triệu chứng ung thư tuyến giáp di căn hạch cổ xuất hiện gợi ý và gây ảnh hưởng tới người bệnh, bao gồm:

• Đau rát cổ, khó nuốt, đau khi ăn uống, nguyên nhân do hạch tăng sinh chèn ép vào hệ thống phần mềm xung quanh thực quản khiến người bệnh có cảm giác lạ. Khi hạch lớn có thể chèn ép vào thực quản gây khó nuốt thực sự, giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng của người bệnh.
• Cổ xuất hiện hạch hoặc các nốt rộp nhìn thấy bằng mắt thường khi hạch đủ lớn. Về cơ bản hạch ung thư sẽ tiến triển thành một đám cứng chắc, ít di động và có khả năng hoại tử, mủn nát bề mặt. Bằng việc soi gương hoặc sờ nắn vùng cổ bệnh nhân có thể phát hiện triệu chứng này.
• Đau họng, khàn giọng, mất tiếng là triệu chứng khi dây thần kinh thanh quản bị chèn ép, thường thấy trong trường hợp di căn hạch sâu vùng cổ. Tình trạng méo tiếng, khàn giọng diễn ra từ từ khiến người bệnh khó nhận ra thời điểm bắt đầu triệu chứng, thường do người thân phát hiện.

Các triệu chứng trên tuy gợi ý cho ung thư tuyến giáp di căn hạch nhưng cũng cùng cơ chế với các khối u lành tính của tuyến giáp. Việc phân biệt ung thư và các bệnh lành tính vùng cổ là cần thiết như bướu giáp lành tính, basedow v.v..

1.2. Điều trị

Bệnh diễn biến tới giai đoạn di căn hạch cổ thường đã có thời gian phát sinh khá lâu, tuy nhiên với các phương pháp điều trị ngày càng tân tiến thì tiên lượng bệnh vẫn khá tốt. Mục tiêu đặt ra khi điều trị ở giai đoạn này vẫn hướng tới triệt căn. Các phương pháp điều trị bao gồm ngoại khoa phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp kèm nạo vét hạch vùng cổ rộng rãi, bằng nội soi hoặc mổ mở, kết hợp xạ trị và hóa trị tùy type giải phẫu bệnh.

Tiên lượng dành cho các bệnh nhân di căn hạch cổ phụ thuộc vào loại ung thư tuyến giáp. Với các thể bệnh biệt hóa cao, bệnh nhân có hi vọng khỏi hoàn toàn lớn hơn các thể không biệt hóa hoặc thể tủy.

2. Dấu hiệu ung thư tuyến giáp di căn xương

Ung thư tuyến giáp di căn xương làm giảm tiên lượng sống người bệnh hơn 50% theo dữ liệu của Bioscientifica, do đó việc phát hiện sớm tình trạng này rất quan trọng. Thường ung thư tuyến giáp có thể di căn tới xương cột sống, xương chậu hoặc xương sườn. Tiên lượng các bệnh nhân ung thư di căn xương thường rất kém và điều trị đòi hỏi kết hợp của nhiều phương pháp điều trị.

2.1. Triệu chứng

• Đau nhức xương: Cơn đau nhức của ung thư tuyến giáp di căn xương biểu hiện giống như một khối u ác tính trong xương với các đặc điểm:
  • Đau âm ỉ không đáp ứng thuốc giảm đau
  • Đau tăng về đêm và không giảm khi nằm nghỉ
  • Đau tăng tiến và có thể xuất hiện các triệu chứng ngoài xương như nề sưng hoặc gãy xương bệnh lý.
• Sưng các khớp xương do phản ứng viêm lân cận nếu khối u nằm ở các đầu xương. Việc sưng khớp khiến người bệnh không vận động được và thường tới cơ sở y tế khám vì lý do này.
• Sốt cao dai đẳng, không đáp ứng với thuốc hạ sốt. Triệu chứng này liên quan tới các hormon mà tế bào ung thư tiết ra trong quá trình nhân đôi. Việc có các tế bào ác tính ở xương càng làm nặng thêm triệu chứng sốt vốn có của người bệnh.
• Một số vùng xương có triệu chứng ấm hơn do phản ứng viêm của xương kích thích tới phần mô mềm. Bệnh nhân không có các tiền sử va đập vùng cơ thể sưng đỏ, khi chụp phim Xquang thường phát hiện tổn thương thứ phát.
• Triệu chứng toàn thân khác như gầy mòn, mệt mỏi, rụng tóc, da xanh tái do cơ thể mất năng lượng dinh dưỡng. Khối u giống như một cái động không đáy lấy trọn dinh dưỡng người bệnh hấp thụ khiến họ gầy đi rất nhanh trong chỉ khoảng 6 tháng.

2.2. Điều trị

Mục đích lớn nhất trong điều trị ở giai đoạn này vẫn là khỏi bệnh với sự hỗ trợ của phẫu thuật tuyến giáp và hóa xạ trị. Tuy nhiên tiên lượng của các bệnh nhân có ung thư di căn xương khá xấu, do đặc điểm tế bào di căn xương ít đáp ứng với hóa trị, không có chỉ định phẫu thuật lấy bỏ vùng mô di căn nên phụ thuộc lớn vào mức độ đáp ứng của Xạ trị Iod.

3. Ung thư tuyến giáp di căn não

Có khoảng 0.9% bệnh nhân ung thư tuyến giáp di căn não, với tiên lượng rất nặng. Theo dữ liệu của NCBI bệnh nhân di căn não có thời gian sống trung bình sau khi phát hiện bệnh là 1 năm. Với triệu chứng nặng và đáp ứng với điều trị kém tiên lượng của người bệnh rất nặng nề.

3.1. Triệu chứng

Các dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp trong giai đoạn này thường tiến triển từ từ, dễ nhầm lẫn với các bệnh lành tính khác của hệ thần kinh như rối loạn tiền đình, thiếu máu não vv.. Nếu các triệu chứng dưới đây diễn ra lâu và không có nguyên nhân rõ ràng, người bệnh cần được kiểm tra bởi một cơ sở y tế uy tín.

• Xuất hiện các cơn động kinh: Bệnh nhân có thể biểu hiện bằng các cơn co giật, mất ý thức đột ngột mà trước kia chưa từng ghi nhận. Lý giải cho tình trạng này là khối u đã xuất hiện ở vỏ não gây kích thích vỏ não không có quy luật, khiến vỏ não phát xung điện tự do, gây ra cơn động kinh. Chỉ riêng động kinh đã là một cấp cứu nội khoa cần sự chăm sóc đặc biệt nên nếu xuất hiện triệu chứng này tỉ lệ bỏ sót tổn thương ung thư là thấp.
• Đau đầu, ù tai đặc biệt khi thay đổi tư thế, vận động nhanh. Nếu khối u xâm lấn vào vùng gần dây thần kinh số VIII hoặc gần ốc tai, vùng vỏ não chi phối khả năng thăng bằng thì người bệnh sẽ trải qua nhiều đợt chóng mặt. Biểu hiện thường xuất hiện liên tục với cường độ tăng dần, ít đáp ứng với thuốc giảm triệu chứng.
• Buồn nôn khi ăn là một triệu chứng ung thư tuyến giáp di căn não. Do chức năng vỏ não bị ảnh hưởng vì tế bào ung thư, một số vùng não có tác dụng kích thích và điều tiết cảm giác ăn uống bị ảnh hưởng, gây ra cảm giác buồn nôn. Nếu khối u phát triển đủ lớn có thể chèn ép vào nhu mô não, gây tăng áp lực nội sọ, biểu hiện bằng triệu chứng nôn vọt, không liên quan tới việc ăn uống. Lúc này tiên lượng bệnh nhân xấu hơn rất nhiều.

Phân tích chi tiết: 6 dấu hiệu ung thư tuyến giáp di căn não

3.2. Điều trị

Ung thư tuyến giáp di căn não cần điều trị phối hợp các phương pháp như xạ trị Iod cho khối u nguyên phát, xạ trị ngoài cho khối u vùng não, phẫu thuật nếu có chỉ định và sử dụng kháng thể đơn dòng nếu bệnh nhân có type huyết thanh tương ứng. Tiên lượng người bệnh khá nặng do Iod không qua đường hàng rào máu – não, nhu mô não dễ tổn thương trong quá trình xạ trị.

4. Ung thư tuyến giáp di căn phổi

Khoảng 84% số bệnh nhân ung thư tuyến giáp di căn xa được phát hiện di căn đến phổi. Các dấu hiệu ung thư tuyến giáp di căn phổi thường nhầm lẫn với bệnh mãn tính ở phổi gây khó khăn trong chẩn đoán. Tiên lượng cho bệnh nhân phụ thuộc vào loại mô bệnh học và mức độ di căn.

4.1. Triệu chứng

Giai đoạn đầu, người bệnh có các biểu hiện tức ngực khó thở thoáng qua, thường bị bỏ qua khiến bệnh diễn tiến giai đoạn muộn.

• Ho, ho ra máu, khó thở là các triệu chứng khi khối u đã xâm lấn sâu, tổn thương thành mạch gây chảy máu vào đường thở. Lượng máu khi ho ra có thể rất ít dính lẫn vào đờm hoặc máu toàn bãi với số lượng lớn ảnh hưởng tới tính mạng. Bệnh nhân có thể xuất hiện khó thở nếu khối u chèn ép gây tắc một phần đường dẫn khí. Các triệu chứng nặng nề này khiến người bệnh đi khám và phát hiện khối u.
• Tràn dịch màng phổi là tình trạng dịch xuất hiện trong khoang màng phổi, vốn là một khoang ảo không có nhiều dịch nằm giữa lồng ngực và nhu mô phổi. Tràn dịch màng phổi do ung thư tuyến giáp di căn nhanh chóng làm người bệnh đau ngực bên tràn dịch, khó thở.
• Mệt mỏi, chán ăn, sụt cân nhanh chóng do tế bào ung thư phát triển mạnh cạnh tranh dinh dưỡng với cơ thể. Việc tụt cân này có thể xuất hiện mạnh trong vòng 6 tháng.

4.2. Điều trị

Phương pháp điều trị chính cho ung thư tuyến giáp di căn phổi là xạ trị Iod phóng xạ kết hợp xạ trị ngoài cơ thể và hóa chất. Chỉ định phẫu thuật dành cho các bệnh nhân trên thường rất hạn chế do mức độ lây lan của tế bào ung thư. Bệnh nhân có thể phối hợp các phương pháp khác như điều trị đích, điều trị miễn dịch tuy nhiên hiệu quả còn đang được đánh giá nghiên cứu. Nhìn chung di căn phổi của ung thư tuyến giáp tiên lượng nặng, thời gian sống trung bình khoảng vài tháng tới 1 năm.

5. Ung Thư Tuyến Giáp Di Căn Gan

Ung thư tuyến giáp di căn tới gan là loại di căn hiếm gặp với tỉ lệ khoảng 0.5% trên tổng số ca phát hiện di căn. Thường khi phát hiện khối di căn tại gan giai đoạn của bệnh đã rất muộn, thời gian sống còn lại từ vài tháng tới 1 năm. Với các phương pháp điều trị hiện tại hiệu quả trên người bệnh còn hạn chế.

5.1.  Triệu chứng

• Đau tức vùng hạ sườn phải, đau tăng khi kích thước khối u lớn. Triệu chứng này không điển hình và thường bị bỏ sót.
• Vàng da, vàng mắt trong trường hợp khối u xuất hiện gây chèn ép đường mật.
• Xơ gan chướng bụng nếu khối u xâm lấn hủy hoại tế bào gan tới mức mất chức năng.

Các dấu hiệu trên không điển hình cho tình trạng ung thư di căn gan, dễ nhầm lẫn với bệnh xơ gan hoặc viêm gan cấp, cần có các xét nghiệm cận lâm sàng như CT, MRI để đánh giá nguyên nhân.

5.2. Điều trị

Điều trị bệnh nhân ung thư tuyến giáp di căn gan sử dụng phác đồ đa mô thức với nòng cốt là Xạ trị Iod và phẫu thuật ngoại khoa. Xạ trị ngoài và hóa chất, liệu pháp đích có vai trò hỗ trợ. Tiên lượng người bệnh còn xấu vì thường khi phát hiện di căn gan đã có các tổn thương thứ phát khác ở tạng như hạch, phổi

Phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp di căn hạch

6. Kết luận

Dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp có thể xuất hiện từ sớm, phát triển âm thầm và bộc phát các triệu chứng khi thời điểm bệnh rất muộn. Để có được thời gian vàng cho điều trị đòi hỏi người bệnh có kế hoạch thăm khám tổng quát sàng lọc ung thư hợp lý và thực hiện ở cơ sở y tế chuyên khoa. Trong các bệnh viện có khả năng chẩn đoán ung thư tuyến giáp di căn, Bệnh viên Ung bướu Hưng Việt được đánh giá là cơ sở uy tín, đáp ứng được các tiêu chí cả về chuyên môn và dịch vụ, là địa chỉ khám ung thư tuyến giáp được nhiều người lựa chọn.

• Là bệnh viện tư nhân chuyên sâu ung bướu duy nhất tại miền Bắc, có chất lượng dịch vụ cao, chi phí thăm khám hợp lý.
• Có đội ngũ y bác sỹ chuyên môn cao với nhiều giáo sư, chuyên gia y tế hàng đầu Việt Nam.
• Dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, tận tâm, sẵn sàng tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc của người bệnh.
• Thiết bị xạ trị, hóa trị, CT scanner, MRI cùng đội ngũ y bác sỹ được đào tạo bài bản, quy trình kỹ thuật khép kín đảm bảo an toàn hiệu quả

Hy vọng những thông tin hữu ích trên đã giúp bạn biết về các dấu hiệu di căn của ung thư tuyến giáp. Để được tư vấn hỗ trợ khám và điều trị ung thư tuyến giáp tại Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, hãy liên hệ theo hotline 094 230 0707 hoặc fanpage Bệnh viện Ung Bướu Hưng Việt 

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.