6+ DẤU HIỆU UNG THƯ ĐẠI TRÀNG DI CĂN GAN

Ung thư đại tràng ngoài phát triển tại chỗ còn có nguy cơ lan rộng tổn thương sang các bộ phận khác như gan. Vậy dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan cụ thể là gì và làm sao phát hiện sớm điều này? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp và cung cấp thông tin cho bạn đọc.

1. Dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan

Ung thư đại tràng di căn gan nghĩa là khối ung thư đã di căn đến gan từ vị trí tổn thương ban đầu ở đại tràng. Những khối u này có thể xuất hiện ngay sau khi khối u ban đầu phát triển ở đại tràng, hoặc vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau đó.

Hiện, ung thư đại tràng được chia thành 4 mức độ với khả năng điều trị khỏi giảm dần. Và khi đã di căn gan tức là ung thư đại tràng đã ở giai đoạn cuối.

Theo thống kê, gan là vị trí di căn phổ biến nhất ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng, cụ thể:

• Có 14 – 18% bệnh nhân ung thư đại trực tràng có biểu hiện di căn tại lần khám sức khỏe đầu tiên.
• Có 10 – 25% phát hiện di căn gan tại thời điểm phẫu thuật ung thư đại trực tràng nguyên phát. 
• Khoảng 50 – 70% bệnh nhân ung thư đại tràng sẽ phát triển di căn gan trong suốt quá trình bệnh phát triển. [1]

Giải thích cho tỉ lệ di căn cao tới gan của ung thư đại tràng, các nhà khoa học đã chứng minh được nhờ phân tích giải phẫu và sinh bệnh học của khối u. 

Hệ tiêu hóa, đặc biệt là đại tràng có nhiệm vụ hấp thu các chất dinh dưỡng, nước, vitamin từ thức ăn để nuôi sống cơ thể. Các chất dinh dưỡng này từ lòng ruột được hấp thu vào các tế bào ruột, qua máu về tới vòng tuần hoàn. 

Và tất cả lượng máu này đều phải đi qua một bước sàng lọc loại bỏ vi khuẩn, chất độc tại gan, và qua vòng tuần hoàn cửa – chủ. 

Trong trường hợp bệnh nhân mắc ung thư đại tràng, các tế bào ung thư sau khi rời khỏi khối u nguyên phát và di động tự do trong máu phần lớn sẽ được bắt giữ lại tại gan. Tại đây các khối u phát triển lớn và tạo thành khối u thứ phát. 

Vì vậy, gan là vị trí thường xuất hiện nhất của ung thư đại tràng do gan là tạng có liên hệ mật thiết nhất với đại tràng.

Vậy làm thế nào để phát hiện sớm ung thư đại tràng di căn gan? Ngoài các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh sàng lọc, việc nhận ra và theo dõi các triệu chứng sớm cũng đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán. 

Vì thế, bệnh nhân cần chú ý theo dõi, ngoài các triệu chứng chung của ung thư đại tràng như: rối loạn đại tiện, có máu trong phân, thay đổi khuôn phân… thì cần chú ý đến các dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan sau: 

1.1. Đau bụng, đặc biệt ở hạ sườn phải

Biểu hiện của triệu chứng này là cảm giác đau tức vùng hạ sườn phải. Đây là vị trí của gan.

Lý giải cho hiện tượng trên là tình trạng khối u đã phát triển và chèn ép vào bao gan, khiến gan căng tức, xuất hiện cảm giác đau liên tục. Nếu xuất hiện triệu chứng này kèm với các biểu hiện của ung thư đại tràng, việc đặt ra nghi ngờ di căn gan là hoàn toàn có khả năng.

1.2. Vàng da, vàng mắt, ngứa da

Vàng da, vàng mắt xuất hiện khi lượng bilirubin trong máu tăng lên quá cao. Gan là tạng có chức năng loại bỏ bilirubin từ cơ thể vào phân qua việc tiết mật. Chức năng này liên hệ trực tiếp với sức khỏe của các tế bào gan. Khi gan bị tổn thương sẽ giảm khả năng thải mật khiến tăng bilirubin.

Trong trường hợp bệnh nhân bị ung thư đại tràng di căn gan, tổn thương tại gan khiến gan giảm chức năng ít nhiều, khiến bilirubin tăng đột biến, cơ thể người bệnh xuất hiện tình trạng vàng da, vàng mắt.

Ngoài ra, ung thư gan còn gây ra tình trạng ngứa da. Dấu hiệu này xuất hiện do gan sẽ bài tiết kém đi khi khối u xuất hiện ở gan và gây chèn ép lên ống mật. 

1.3. Tắc ruột

Tắc ruột biểu hiện bằng tình trạng không thể đại tiện hoặc trung tiện trong nhiều ngày liên tục. Tắc ruột khiến chất thải không được đưa ra khỏi cơ thể, dịch tiêu hóa trong ruột không di động được khiến bụng căng chướng, nôn nhiều và là tình trạng cần được xử trí cấp cứu. Đây là một trong các dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan.

Khi mắc ung thư đại tràng và khối u kích thước đủ lớn sẽ chèn ép vào lòng đại tràng khiến khẩu kính lòng đại tràng giảm xuống, tới mức gần bằng 0. Dịch tiêu hóa không đi qua được chỗ hẹp sẽ bị ứ lại gây căng thành ruột vị trí bị tắc, tạo thành cảm giác đau bụng liên tục, không đi ngoài và trung tiện được, nôn… 

1.4. Mệt mỏi thường xuyên

Biểu hiện triệu chứng này là cảm giác không có năng lượng, mệt mỏi xuất hiện liên tục. Bệnh nhân giảm khí sắc, giảm hứng thú, hụt hơi nhanh khi hoạt động thể lực hoặc trí tuệ. 

Mệt mỏi có thể chỉ là biểu hiện thông thường của các stress nhưng nếu đi kèm với các triệu chứng đường tiêu hóa khác thì cần kiểm tra kỹ về nguy cơ ung thư đại tràng di căn gan.

Lý giải cho tình trạng này được đưa ra do gan là cơ quan chính có chức năng thải độc, chuyển hóa đường và các chất dinh dưỡng. Khi chức năng gan suy giảm do ung thư di căn, cơ thể sẽ biểu hiện trạng thái nhiễm độc, thiếu năng lượng mà cảm quan chung là mệt mỏi thường xuyên. 

Trong trường hợp khối u nguyên phát ở đại tràng quá lớn, xuất hiện tình trạng chảy máu hoặc xâm lấn lân cân, người bệnh cũng có các biểu hiện mệt mỏi do thiếu máu, thiếu dinh dưỡng vì khối u chiếm dụng để phát triển.

ĐẶT LỊCH KHÁM GS.TS.BS HÀ VĂN QUYẾT

2. Chẩn đoán ung thư đại tràng di căn gan bằng cách nào?

Khi phát hiện ra các dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan, làm thế nào để chẩn đoán chính xác tình trạng di căn. Bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân tiến hành làm các xét nghiệm, chụp chiếu sau: [2]

• Xét nghiệm công thức máu: Giúp bác sĩ kiểm tra số lượng tế bào máu trong cơ thể người bệnh để đánh giá tình trạng mất máu, rối loạn về miễn dịch và khả năng đông máu. Trường hợp có thiếu máu mạn tính bất thường không phải do kinh nguyệt, hiến máu nhân đạo… thì việc đặt ra các nghi ngờ về ung thư là chính đáng.
• Chụp CT: Cắt lớp vi tính mang tới khả năng nhìn xuyên bề mặt da cho các bác sĩ, giúp họ có thông tin về ổ bụng mà không phải mổ xẻ nhìn tận mắt. Chụp CT giúp phát hiện vị trí tổn thương tại đại tràng và gan.
• Chụp cộng hưởng từ MRI: Phương pháp này có ưu thế hơn so với chụp CT ở các tổn thương phần mềm như đại tràng, gan. MRI giúp đánh giá được khối u trên 2 loại sóng T1 và T2, đem lại nhiều thông tin hữu ích tiên lượng cho cuộc mổ hoặc các phương pháp điều trị sau đó.
• Siêu âm ổ bụng: Đây là phương pháp đơn giản tiện lợi, đem lại các thông tin cơ bản về khối u có trong gan và đường tiêu hóa. Phương pháp này có kết quả phụ thuộc nhiều vào trình độ của người thực hiện siêu âm, do đó kết quả có thể sai khác ở các bác sĩ khác nhau.
• Sinh thiết gan: Phương pháp này sử dụng một dụng cụ chuyên dụng tiếp cận vị trí nghi ngờ ung thư, lấy mẫu và soi kiểm tra dưới kính hiển vi. Sinh thiết gan là tiêu chuẩn vàng đem lại mức độ chính xác lớn nhất. Tuy nhiên xét nghiệm này hiếm khi được sử dụng do nguy cơ tai biến và xác suất lây lan khối u trong quá trình thực hiện là khá lớn. Chẩn đoán di căn gan đa phần phối hợp nhiều phương pháp và không bắt buộc phải có bằng chứng sinh thiết gan.
• Nội soi: Thông thường nội soi sẽ giúp đánh giá chính xác nhất tình trạng lòng đại tràng, phát hiện khối u. Còn với ung thư đại tràng di căn gan thì nội soi sẽ giúp lấy mẫu bệnh phẩm để tiến hành sinh thiết.

3. Ung thư đại tràng di căn gan sống được bao lâu?

Ung thư đại tràng di căn gan là tình trạng tổn thương ung thư giai đoạn cuối. Tuy nhiên. so với các loại di căn xa khác như di căn não, phổi, xương… thì tiên lượng của di căn gan còn khá tốt.

Một số trường hợp được theo dõi phát hiện ung thư di căn đơn ổ và kích thước nhỏ có thể được chỉ định phẫu thuật cắt thùy gan kèm cắt khối u đại tràng giúp người bệnh khỏi bệnh hoàn toàn.

Tiên lượng sống 5 năm của ung thư đại tràng di căn xa theo trang Cancer.org được cho vào khoảng 16%. Đây là một mức độ tiên lượng trung bình so với các tổn thương ung thư khác có di căn xa. [3]

 Ngoài ra, tiên lượng sống còn phụ thuộc vào:

• Mức độ di căn: Di căn đơn độc tới gan tiên lượng tốt hơn di căn tại chỗ kèm di căn các tạng khác như di căn ổ bụng, di căn phổi, não…
• Mức độ tổn thương của các cơ quan: Di căn đơn ổ, khu trú sẽ tạo thuận cho điều trị hơn các tổn thương đa ổ, vùng liền kề 2 thùy gan.
• Sức khỏe của người bệnh: Người bệnh có bệnh nền, không đáp ứng và dung nạp hóa chất, phẫu thuật rất kém… thì ảnh hưởng rất lớn tới tiên lượng và điều trị.
• Đáp ứng của phương pháp điều trị: Ung thư đại tràng có rất nhiều phân loại mô học và các loại mô học khác nhau đáp ứng với hóa chất, xạ trị khác nhau. Các ung thư kém biệt hóa tiên lượng xấu hơn rất nhiều loại ung thư biệt hóa cao.

4. Điều trị ung thư đại tràng di căn gan

Điều trị ung thư đại tràng di căn gan về cơ bản là điều trị giảm nhẹ. Trừ các trường hợp người bệnh thể trạng khỏe mạnh, phát hiện sớm ung thư và khối di căn gan nhỏ, có chỉ định phẫu thuật thì người bệnh mới có khả năng trị khỏi bệnh. 

• Ngoại khoa được chỉ định nếu khối u có biến chứng chảy máu hoặc gây tắc ruột. 
• Xạ trị đóng vai trò bổ trợ sau mổ hoặc giảm triệu chứng nếu hóa chất không đáp ứng. 
• Hóa trị và các điều trị nhắm trúng đích là phương án điều trị chính với thể ung thư đại tràng di căn gan.

Trong quá trình hóa trị người bệnh cần được kiểm soát các chỉ số cơ thể, bù dinh dưỡng năng lượng và điều trị bệnh nền.

Qua bài viết phần nào độc giả đã có thông tin về dấu hiệu ung thư đại tràng di căn gan. Để nhận tư vấn miễn phí từ các bác sĩ và đặt lịch khám tầm soát, điều trị tại Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt, quý khách vui lòng liên hệ hotline 094 230 0707 hoặc nhắn tin tới fanpage: https://www.facebook.com/HungVietHospital.VN

Bài viết trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.